ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡੇਟਿੰਗ ਸਾਈਟਸ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਨਲਾਈਨ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਚੋਟੀ ਦੇ 5 ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਆਫਤਾਬ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਰਾਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲਿਵਿੰਗ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਫਤਾਬ ਨੇ ਸ਼ਰਧਾ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਫਰਾਂਸ ਆਧਾਰਿਤ ਐਕਸਟਰਾ ਮੈਰਿਟਲ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪ ਗਲੀਡਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਇਸ ਦੇ 20 ਲੱਖ ਯੂਜ਼ਰਸ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੈਗੂਲੇਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ‘ਚ ਇਹੀ ਸਵਾਲ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਆਨਲਾਈਨ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਐਪ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੋਈ ਖਾਸ ਕਾਨੂੰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ਼ ‘ਚ 3 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 67 ਫੀਸਦੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਪੁਰਸ਼ ਹਨ ਅਤੇ 33 ਫੀਸਦੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਦੀ ਸਬਸਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਹਰ ਸਾਲ 500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 20 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਦੇ ਪੇਡ ਸਬਸਕ੍ਰਾਈਬਰ ਹਨ।
ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਲਈ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਲਈ ਗਾਈਡ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਰਾਈਟ ਟੂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਸੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ (ਵਾਜਬ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਭਿਆਸਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਜਾਂ ਸੂਚਨਾ) ਨਿਯਮ, 2011 (ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਨਿਯਮ) ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਸਿਰਫ ਕ੍ਰੈਡਿਟ, ਡੈਬਿਟ ਕਾਰਡ, ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਪਾਸਵਰਡ, ਸਿਹਤ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਵਰਗੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਕਾਰਡ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਮਰ, ਲਿੰਗ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ
ਗਲੀਡਨ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਸਤੰਬਰ 2022 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 11 ਫੀਸਦੀ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਵੇਂ ਗਾਹਕ (66 ਫੀਸਦੀ) ਟੀਅਰ 1 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਬਾਕੀ (44 ਫੀਸਦੀ) ਟੀਅਰ 2 ਅਤੇ ਟੀਅਰ 3 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਵੇਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰ, ਉੱਦਮੀ, ਸਲਾਹਕਾਰ, ਪ੍ਰਬੰਧਕ, ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਵਰਗੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਹਨ।
40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਹਿਲਾ ਉਪਭੋਗਤਾ
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਮਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 30 ਸਾਲ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 26 ਸਾਲ ਤੋਂ ਉਪਰ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਐਪ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵਾਧੂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ 2023 ਵਿੱਚ 60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪੁਰਸ਼ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਹਿਲਾ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ
ਆਨਲਾਈਨ ਡੇਟਿੰਗ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਚੋਟੀ ਦੇ 5 ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਚੀ ‘ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਚੀਨ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। Tinder, Bumble, Happn, Bumble ਅਤੇ Truly Madly ਵਰਗੀਆਂ ਐਪਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡੇਟਿੰਗ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।