ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਦੰਦ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਾਧਨ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਦੰਦਾਂ ਨਾਲ ਤੋੜਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸਿਹਤਮੰਦ ਦੰਦਾਂ ਦਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਰ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਦੰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ ਹਨ। ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਗੰਦਗੀ ਦਾ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣਾ, ਮਸੂੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ, ਜਬਾੜੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਆਦਿ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਫੰਗਸ ਜਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਹਮਲਾ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਨ। ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਦੰਦਾਂ ਦਾ ਸੜਨਾ, ਦਰਦ, ਸੋਜ, ਪੀਲਾਪਨ ਵਰਗੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਕਾਰਕ ਜਿਵੇਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਗਲਤ ਆਦਤਾਂ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ, ਸਫਾਈ ਆਦਿ ਵੀ ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ।
ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕਾਰਕ
1. ਪਲੇਕ ਦਾ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣਾ- ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੰਡ ਜਾਂ ਸਟਾਰਚ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਗੰਦਗੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਉੱਥੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦਾਖਲ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਗੰਦਗੀ ਵਧਣਗੀ।
2. ਪਲੇਕ ਦਾ ਹਮਲਾ – ਜਦੋਂ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਲੇਕ ਬਣਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਐਸਿਡ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਪਰਲੇ ਦੀ ਬਾਹਰੀ ਪਰਤ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੈਵਿਟੀਜ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਵਸਥਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇੱਕ ਪਰਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਡੈਂਟਿਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਸਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
3. ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ – ਦੁੱਧ, ਆਈਸਕ੍ਰੀਮ, ਸ਼ਹਿਦ, ਚੀਨੀ, ਸੋਡਾ, ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ, ਕੇਕ, ਕੁਕੀਜ਼, ਹਾਰਡ ਕੈਂਡੀ, ਪੁਦੀਨੇ, ਸੁੱਕੇ ਅਨਾਜ, ਚਿਪਸ ਆਦਿ ਅਜਿਹੇ ਭੋਜਨ ਹਨ ਜੋ ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦੰਦ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸੜਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
4. ਡ੍ਰਿੰਕਸ-ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਿੱਠੇ ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਐਸਿਡ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਪਰਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿੱਠੇ ਵਾਲੇ ਡਰਿੰਕਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।
5. ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬੁਰਸ਼ ਨਾ ਕਰਨਾ — ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬੁਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਦੰਦਾਂ ‘ਚ ਗੰਦਗੀ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਲੱਗ ਜਾਵੇਗੀ ਜੋ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ, ਬੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਰਗੜੋ ਨਾ ਕਿ ਖਿਤਿਜੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ। ਬੁਰਸ਼ ਨਾ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਰਮ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
6. ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਕਮੀ- ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਕੇ ਵੀ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦੰਦਾਂ ‘ਚ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮੌਸਮੀ ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਨਿਯਮਤ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।