ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹਨ? ਇਨ੍ਹਾਂ 4 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਖਾਸੀਅਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਪਾਸਪੋਰਟ ਆਪਣੇ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀਜ਼ਾ-ਮੁਕਤ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ, ਤੇਜ਼ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘਰੇਲੂ ਜਾਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।
ਨੀਲਾ ਪਾਸਪੋਰਟ – The blue passport
ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਸਟਮ, ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਫਸਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉੱਚ-ਦਰਜੇ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਚਿੱਟਾ ਪਾਸਪੋਰਟ – The white passport
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚਿੱਟਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਚਿੱਟੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਮ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਫੈਦ ਪਾਸਪੋਰਟ ਕਸਟਮ ਅਤੇ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਧਾਰਕ ਦੀ ਪਛਾਣ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਚਿਤ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਮਾਰੂਨ ਪਾਸਪੋਰਟ – The maroon passport
ਭਾਰਤੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰੂਨ ਪਾਸਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਧਾਰਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੌਰਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਲਾਭਾਂ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਲਈ ਵੀਜ਼ੇ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਮਾਰੂਨ ਪਾਸਪੋਰਟ ਧਾਰਕ ਨਿਯਮਤ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸੰਤਰੀ ਪਾਸਪੋਰਟ – The orange passport
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਆਬਾਦੀ ਲਈ ਸੰਤਰੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ 10ਵੀਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰੈਗੂਲਰ ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਸੰਤਰੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਧਾਰਕ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ, ਸਥਾਈ ਪਤਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵੇਰਵੇ ਵਾਲਾ ਆਖਰੀ ਪੰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਵਿਦਿਅਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ ਉਹ ECR (ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਜਾਂਚ ਦੀ ਲੋੜ) ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਮਾਪਦੰਡ ਪੂਰੇ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ।