23 ਮਾਰਚ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ ਹੈ। 23 ਮਾਰਚ 1931 ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਹਾਦਰ ਪੁੱਤਰਾਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਸੁਖਦੇਵ ਅਤੇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ। ਇਹ ਉਹੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹਾਂ। ਇਹ ਤਾਰੀਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਲਈ ਦਰਜ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਦਿਨ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਲਵਰ ਸਕਰੀਨ ‘ਤੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾ ਕੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਇਸ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਫਿਲਮ ਵਿੱਕੀ ਕੌਸ਼ਲ ਦੀ ਫਿਲਮ ‘ਸਰਦਾਰ ਊਧਮ’ ਹੈ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 2021 ‘ਚ ਅਮੇਜ਼ਨ ਪ੍ਰਾਈਮ ‘ਤੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ਫਿਲਮ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸਰਦਾਰ ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਫਿਲਮ ‘ਚ ਵਿੱਕੀ ਕੌਸ਼ਲ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਕਮਾਈ ਮਿਲੀ ਪਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਮੋਲ ਪਰਾਸ਼ਰ ਦੀ ਵੀ ਕੋਈ ਘੱਟ ਤਾਰੀਫ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਦਰਅਸਲ, ਸਰਦਾਰ ਊਧਮ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਹੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦ ਪਏ ਸਨ।
ਅਜੈ ਦੇਵਗਨ ਨੇ 2002 ਵਿੱਚ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਸੰਤੋਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਫਿਲਮ ‘ਦ ਲੀਜੈਂਡ ਆਫ ਭਗਤ ਸਿੰਘ’ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜੀਵਨ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਸ ਫਿਲਮ ਵਿਚ ਸੁਸ਼ਾਂਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸੁਖਦੇਵ ਥਾਪਰ ਅਤੇ ਡੀ ਸੰਤੋਸ਼ ਨੇ ਸ਼ਿਵਰਾਮ ਰਾਜਗੁਰੂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।
ਸਾਲ 2002 ‘ਚ ਹੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਦਿੱਗਜ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਧਰਮਿੰਦਰ ਦੀ ਫਿਲਮ ’23 ਮਾਰਚ 1931-ਸ਼ਹੀਦ’ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਗੁੱਡੂ ਧਨੋਆ ਸਨ ਅਤੇ ਧਰਮਿੰਦਰ ਦੇ ਬੇਟੇ ਬੌਬੀ ਦਿਓਲ ਨੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਸਨੀ ਦਿਓਲ ਸਨ। ਸੁਖਦੇਵ ਦੇ ਰੋਲ ਵਿੱਚ ਰਾਹੁਲ ਦੇਵ ਅਤੇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਦੇ ਰੋਲ ਵਿੱਚ ਵਿੱਕੀ ਆਹੂਜਾ ਨੇ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸੋਨੂੰ ਸੂਦ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ ‘ਸ਼ਹੀਦ-ਏ-ਆਜ਼ਮ’ 31 ਮਈ 2002 ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਫਿਲਮ ‘ਚ ਸੋਨੂੰ ਨੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾ ਕੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸੋਨੂੰ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ‘ਚ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਇਕ ਕਾਲਜ ‘ਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ। ਸੋਨੂੰ ਨੂੰ ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਿਲਮ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ।
ਹੁਣ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ 1965 ਦੀ ਫਿਲਮ ਸ਼ਹੀਦ ਦੀ। ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੇ ਜਜ਼ਬੇ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਉੱਘੇ ਅਦਾਕਾਰ ਮਨੋਜ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜੀਵਨ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਮਨੋਜ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਖੁਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਅ ਕੇ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਦੇ ਹੋਸ਼ ਉੱਡ ਗਏ।
ਸ਼ੰਮੀ ਕਪੂਰ ਨੇ 1963 ‘ਚ ਆਈ ਫਿਲਮ ‘ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ’ ‘ਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ। ਸਕਰੀਨ ‘ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਠੰਡਾ ਮੌਲਾ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੰਮੀ ਨੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ‘ਚ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਆ ਦਿੱਤਾ। ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਭਰੀ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੇ.ਐਨ.ਬਾਂਸਲ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ।