ਅੱਜ ਵਿਸ਼ਵ ਮਲੇਰੀਆ ਦਿਵਸ ਹੈ। ਇਹ ਹਰ ਸਾਲ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਲੇਰੀਆ ਇੱਕ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਸਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਖਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਲੇਰੀਆ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦੇ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਲੇਰੀਆ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੁਰੰਤ ਕਰਵਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣੋ ਮਲੇਰੀਆ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਮਲੇਰੀਆ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਮਲੇਰੀਆ ਇੱਕ ਮਾਦਾ ਐਨੋਫਿਲੀਜ਼ ਮੱਛਰ (ਜੋ ਪਲਾਜ਼ਮੋਡੀਅਮ ਪਰਜੀਵੀ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਲੇਰੀਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ) ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਮਲੇਰੀਆ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ, ਲਗਭਗ 241 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਇਸ ਘਾਤਕ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਦੱਸੇ ਗਏ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, WHO ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮਲੇਰੀਆ ਦਾ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸਿਹਤ ਦੇਖਭਾਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਲੱਛਣ ਦੇਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ:
1. ਬੁਖਾਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।
2. ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਰਦਰਦ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
3. ਉਲਟੀਆਂ ਅਤੇ ਮਤਲੀ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਣਾ।
4. ਠੰਡਾ ਜਾਂ ਕੰਬਣਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ।
5. ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ।
6. ਹਮੇਸ਼ਾ ਥੱਕੇ ਰਹੋ। ਤੁਰਨ ਦਾ ਵੀ ਮਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
7. ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
8. ਸਰੀਰ ‘ਚ ਖੂਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅੱਖਾਂ ਪੀਲੀਆਂ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।
9. ਟੱਟੀ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ।
ਜਦੋਂ ਮਲੇਰੀਆ ਘਾਤਕ ਰੂਪ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹੈ:
ਜੇ ਮਲੇਰੀਆ ਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਜਿਗਰ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਲਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ‘ਚ ਖੂਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।