ਆਧਾਰ ਡੇਟਾ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਬਹਿਸ ਛਿੜ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਬਹਿਸ 27 ਮਈ ਨੂੰ UIDAI ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਪ੍ਰੈਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਲੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਆਧਾਰ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਫੋਟੋ ਕਾਪੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਨਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਆਧਾਰ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, UIDAI ਨੇ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਸਲਾਹ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਈ। ਪਰ, ਇਸ ਨਾਲ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਆਧਾਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। UIDAI ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਆਧਾਰ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦਾ ਡੇਟਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਆਧਾਰ ਡੇਟਾ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਡਾਟਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਆਧਾਰ ਉਪਭੋਗਤਾ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਆਧਾਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਕਿਹੜੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਦੋ ਕਾਰਕ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ
ਆਧਾਰ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਅਤੇ ਈ-ਮੇਲ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਆਧਾਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਲਈ OTP ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ, ਜੋ ਕਿ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਕੀਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਆਵੇਗਾ। OTP ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਆਧਾਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਤੁਹਾਡੇ ਆਧਾਰ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਕੋਲ OTP ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਆਪਣੇ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਬਦਲਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਨਵੇਂ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰ ਅਪਡੇਟ ਕਰੋ।
ਨਕਾਬਪੋਸ਼ ਆਧਾਰ ਕਾਪੀ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਤੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਫੋਟੋ ਕਾਪੀ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਮਾਸਕ ਵਾਲੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਫੋਟੋ ਕਾਪੀ ਦਿਓ। ਮਾਸਕਡ ਆਧਾਰ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਪੂਰੇ ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿਰਫ਼ ਆਖਰੀ ਚਾਰ ਅੰਕ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਆਧਾਰ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਨਾਲ ਹੀ ਤੁਹਾਡਾ ਪੂਰਾ ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਨਾ ਦਿਖਾਉਣ ਕਾਰਨ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਤੁਸੀਂ UIDAI ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਮਾਸਕ ਵਾਲਾ ਆਧਾਰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਨੂੰ ਲਾਕ ਕਰੋ
ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਨੂੰ ਲਾਕ ਕਰਕੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਧਾਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਨੂੰ ਲਾਕ ਕਰਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਗੂਠੇ, ਉਂਗਲਾਂ ਅਤੇ ਆਇਰਿਸ ਦੇ ਛਾਪਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਤੁਹਾਡੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਹੀਂ ਵਰਤ ਸਕਦਾ। ਤੁਸੀਂ UIDAI ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਨੂੰ ਲਾਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਨੂੰ ਲਾਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ OTP ਆਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਜਾਂ ਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਾਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।