The Most Ancient Temples in The World in punjabi: ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੰਦਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਇੰਨਾ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਤੁਸੀਂ ਕਲਪਨਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਮੰਦਿਰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਪੁਰਾਤਨ ਸਭਿਅਤਾ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਵਿਰਸੇ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਕਿਸੇ ਰਹੱਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਉਦੇਸ਼ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੰਦਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਤੁਹਾਡੀ ਰੂਹ ਨੂੰ ਤਸੱਲੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੁਰਾਣੇ ਮੰਦਰਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਮਿਸਰ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਮੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੰਦਰਾਂ ਬਾਰੇ।
ਅਮਾਦਾ ਮੰਦਰ, ਮਿਸਰ (Temple of Amada, Egypt)
ਮਿਸਰ ਦਾ ਅਮਾਦਾ ਮੰਦਿਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ 15ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਫ਼ਿਰਊਨ ਥੁਟਮੋਜ਼ III ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਨੂਬੀਆ, ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਸਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਆਪਣਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਹਨ। ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਸਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਬਦਲਾਅ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੇ ਖੰਡਰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਹਲ – ਸੈਫਲਿਆਨੀ ਹਾਈਪੋਜੀਅਮ ( Hypogeum of Hal- Saflieni)
ਯੂਰਪ ਦੇ ਮਾਲਟਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਾਈਪੋਜੀਅਮ ਮੰਦਿਰ 2500 ਬੀਸੀ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਭੂਮੀਗਤ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਾਈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੀ ਨੱਕਾਸ਼ੀ, ਗੁਪਤ ਕੋਠੜੀਆਂ, ਤੰਗ ਰਸਤਿਆਂ, ਵੱਡੀਆਂ ਖਿੜਕੀਆਂ, ਸਜਾਵਟੀ ਗੇਟ ਅਤੇ ਫਰੈਸਕੋ ਦੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਜਾਵੋਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਮੰਦਿਰ ਉਸ ਰੂਪ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲਤਾ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਦੇ ਖੰਡਰਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ 1902 ਵਿੱਚ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1990 ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਸਟੋਨਹੇਂਜ, ਇੰਗਲੈਂਡ { Stonehenge, England}
ਦੱਖਣੀ ਪੱਛਮੀ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇਹ ਮੰਦਰ 3000 ਬੀਸੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਬਹਿਸ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਠੋਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੀ ਬਣਤਰ ਦੇਖਣਯੋਗ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ 1986 ਵਿੱਚ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਥਾਨ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।