ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਭਿਅਤਾ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਲਈ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ ਹਨ, ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸੈਲਾਨੀ ਸਾਲ ਭਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਤ੍ਰੇਤਾਯੁਗ ਅਤੇ ਦੁਆਪਾਰਯੁਗ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।
ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ – Kurukshetra
ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਇਹ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕੌਰਵਾਂ ਅਤੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮਹਾਭਾਰਤ ਯੁੱਧ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਇੱਥੇ ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਕਨੌਜ – Kannauj
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਨੌਜ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਵਿਰਾਸਤ ਮਿਲੇਗੀ, ਜੋ ਮਹਾਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰਾਮਾਇਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਕਨੌਜ ਸ਼ਹਿਰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਨਮੋਹਕ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਥਾਨ ਇੱਥੇ ਮੁੱਖ ਆਕਰਸ਼ਣ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰ ‘ਤੇ ਕਈ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਦੀ ਅਮੀਰ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਪਰਫਿਊਮ ਦੇ ਵਧਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਯੋਧਿਆ – Ayodhya
ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦਾ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ, ਅਯੁੱਧਿਆ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਮਨੂ ਦੁਆਰਾ ਲਗਭਗ 9000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਯੂ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਲਈ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਅਯੁੱਧਿਆ ਇੱਕ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਕੇਂਦਰ ਹੈ, ਜੋ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸਥਿਤ ਆਪਣੇ ਅਨੇਕ ਮੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਘਾਟਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੁਰੀਲੇ ਜਾਪਾਂ ਅਤੇ ਧੂਪ ਦੀਆਂ ਧੁਖਦੀਆਂ ਗੰਧਾਂ ਤੱਕ, ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਅਯੁੱਧਿਆ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਇੱਕ ਰੂਹਾਨੀ ਮਾਹੌਲ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪਲ ਨਹੀਂ ਗੁਆਏਗਾ।
ਉਜੈਨ — Ujjain
ਉਜੈਨ ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਹਿਰ ਕਸ਼ਪਰਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੀ ਕਥਾ ਵਿੱਚ ਅਵੰਤੀ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਜੈਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ 700 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ, ਜੋ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਜੈਨ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਦਾ ਸਥਾਨ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਹਰ 12 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਵਾਰਾਣਸੀ — Varanasi
ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਆਬਾਦ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਵਾਰਾਣਸੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ 800 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਧਰਤੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਕਾਸ਼ੀ ਹਿੰਦੂ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਵਾਰਾਣਸੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰੀ ਵੀ ਇੱਥੇ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਗੰਗਾ ਘਾਟ ਦੀ ਆਰਤੀ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਆਕਰਸ਼ਣ ਹੈ। ਬਨਾਰਸ ਹਿੰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਪੀਠ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
ਵ੍ਰਿੰਦਾਵਨ — Vrindavan
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਥੁਰਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਵਰਿੰਦਾਵਨ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਵੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਦਿਨ ਬਿਤਾਏ ਸਨ। ਯਮੁਨਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਵਸਿਆ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਅਮੀਰ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ। ਵਰਿੰਦਾਵਨ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਰਾਧਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੰਦਰਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਾਂਕੇ ਬਿਹਾਰੀ ਮੰਦਰ ਹੈ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।