ਦੀਵਾਲੀ: ਇਸ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਚੰਬਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਰਾਇਣ ਮੰਦਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੰਦਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਬਹੁਤ ਮਾਨਤਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਨੇ-ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਸ ਮੰਦਰ ‘ਚ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਵੀ ਹਿਲਾ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਸ਼ਿਖਰ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਹੈ।
10ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਰਾਇਣ ਮੰਦਰ
ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਰਾਇਣ ਮੰਦਰ 10ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੀ ਕਾਫੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ। ਇਹ
ਇਹ ਚੰਬਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਰਾਜਾ ਸਾਹਿਲ ਵਰਮਨ ਨੇ 920 ਅਤੇ 940 ਈਸਵੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 6 ਅਸਥਾਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਭਗਵਾਨ ਬ੍ਰਹਮਾ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਮਹੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਗੌਰੀ, ਮਾਂ ਰਾਧਾ ਦੀ ਵੀ ਇੱਥੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮੂਰਤੀ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਦੁਰਲੱਭ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਮੰਦਰ ਲੱਕੜ ਦੀਆਂ ਛਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਛੱਤ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੀਕ ਸ਼ੈਲੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇਵਤਾ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਗਰੁੜ ਪੰਛੀ ਦੀ ਇੱਕ ਧਾਤੂ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਬਾਕੀ ਮੰਦਿਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਾ ਸਾਹਿਲ ਵਰਮਨ ਨੇ ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਅੱਠ ਪੁੱਤਰਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਇਹ ਮੂਰਤੀ ਚਤੁਰਭੁਜ ਹੈ। ਇਹ ਮੂਰਤੀ ਵਿੰਧਿਆਚਲ ਪਰਬਤ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੰਦਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।