Hasanamba Temple: ਦੱਖਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੰਦਿਰ ਹੈ ਜੋ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹਫ਼ਤੇ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨਾਂ ਹਸਨੰਬਾ ਮੰਦਿਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 180 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਦਿਰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੀਵਾਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਹਸਨੰਬਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਮੰਦਿਰ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਸਮ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਮੰਦਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਬੰਦ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੰਦਿਰ 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਹੋਯਸਾਲਾ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਅਰਪਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਪੱਤਰ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ‘ਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਚਮਤਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਦੀਵਾ ਜਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰਾ ਸਾਲ ਜਗਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮੰਦਿਰ ਮੁੜ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਦੀਵਾ ਜਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਏ ਗਏ ਫੁੱਲ ਵੀ ਤਾਜ਼ੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਥਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਅੰਧਕਾਸੁਰ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਦੈਂਤ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਤਪੱਸਿਆ ਕਰਕੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਤੋਂ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਹੋਣ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦੈਂਤ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਦੇ ਖੂਨ ਦੀ ਹਰ ਬੂੰਦ ਰਾਕਸ਼ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਯੋਗੇਸ਼ਵਰੀ ਦੇਵੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਨੇ ਉਸ ਦੈਂਤ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਬੁਰਜ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਹੈ।