Chaitra Navratri 2023: ਇਸ ਸਾਲ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ 22 ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੌਰਾਨ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਨੌਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਤੇ ਪੌਰਾਣਿਕ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੂਜਾ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਘਰ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਕਿਸ਼ਤੀ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਆਵੇਗੀ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਦੀ ਵਿਦਾਇਗੀ ਡੋਲੀ ‘ਤੇ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਨਵਰਾਤਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚੈਤਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਰਦੀਯ ਨਵਰਾਤਰਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸ ਨਵਰਾਤਰੀ ‘ਤੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਂ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਲੈਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਦੇਵੀ ਮੰਦਰਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸਾਮ ਦੇ ਗੁਹਾਟੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਮਾਂ ਕਾਮਾਖਿਆ ਦੇਵੀ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸ਼ਕਤੀਪੀਠਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਿਰ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤੰਤਰ ਅਤੇ ਮੰਤਰ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦੇ ਯੋਨੀ ਰੂਪ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕਾਮਾਖਿਆ ਮੰਦਰ ਦੀ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾ
ਇਹ ਇੱਕ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਦੇਵੀ ਸਤੀ ਨੇ ਯੱਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਬਲੀਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਤਦ ਭਗਵਾਨ ਭੋਲੇਨਾਥ ਨੇ ਮਾਂ ਦੇ ਸੜੇ ਹੋਏ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮਾਂ ਦੀ ਸੜੀ ਹੋਈ ਲਾਸ਼ ਦੇਖ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਭਗਵਾਨ ਭੋਲੇਨਾਥ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦੇ ਸੜੇ ਹੋਏ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਦੇਖ ਕੇ, ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਚੱਕਰ ਨਾਲ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦੇ ਸੜੇ ਹੋਏ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਈ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਮਾਂ ਸਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਇਹ ਟੁਕੜੇ ਡਿੱਗੇ, ਉੱਥੇ ਸ਼ਕਤੀਪੀਠ ਬਣਾਏ ਗਏ। ਇਹ ਇੱਕ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦੀ ਯੋਨੀ ਅਸਮ ਵਿੱਚ ਨੀਲਾਂਚਲ ਪਰਬਤ ਉੱਤੇ ਡਿੱਗੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਕਾਮਾਖਿਆ ਦੇਵੀ ਸ਼ਕਤੀਪੀਠ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ। ਇਹ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ ਦੀ ਯੋਨੀ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗ ਕੇ ਦੇਵਤਾ ਬਣ ਗਈ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਮਾਹਵਾਰੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮਾਂ ਨੂੰ ਮਾਹਵਾਰੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਮੰਦਰ ਕਿਸ਼ਤੀ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਅਸਾਮ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿਸਪੁਰ ਨੇੜੇ ਗੁਹਾਟੀ ਤੋਂ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਮਾਂ ਕਾਮਾਖਿਆ ਦੇਵੀ ਮੰਦਿਰ ਤੰਤਰ ਸਾਧਨਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਨੀਲਾਂਚਲ ਪਰਬਤ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਤਾਂਤਰਿਕਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਿੱਧਪੀਠ ਹੈ। ਤਾਂਤਰਿਕ ਮਾਂ ਕਾਮਾਖਿਆ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦੇਵੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਕਾਮਾਖਿਆ ਦੇਵੀ ਮੰਦਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਸੱਪ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਥੇ ਅੰਬੂਵਾਚੀ ਮੇਲਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬ੍ਰਹਮਪੁੱਤਰ ਨਦੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦਾ ਰੰਗ ਲਾਲ ਦੇਵੀ ਦੇ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੀ ਆਨੰਦ ਭੈਰਵ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਾਮਾਖਿਆ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਧੂਰੇ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।