ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨਸਾਨ ਗਲਤੀਆਂ ਦਾ ਪੁਤਲਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਇੱਕ ਕੰਮ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਗਲਤੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਗਲਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਤੁਹਾਡਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਡੇਟਾ ਚੋਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡੇਟਾ ਬ੍ਰੀਚ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਘਟਨਾਵਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਲਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਪਰ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗਲਤੀਆਂ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਉਹੀ ਕੰਮ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਗਲਤੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
ਇਸ ਲਈ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਨੁੱਖੀ ਗਲਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਲਤੀਆਂ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਕਮਜ਼ੋਰ ਪਾਸਵਰਡ
ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਕਾਊਂਟ ਜਾਂ ਬੈਂਕਿੰਗ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪਾਸਵਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਆਪਣੀ ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਜਾਂ ਅਜਿਹੇ ਪਾਸਵਰਡਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਲੰਘਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾਟਾ ਬ੍ਰੀਚ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪਾਸਵਰਡ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਡਾਟਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਾਸਵਰਡ ਬਣਾਓ। ਨਾਲ ਹੀ, ਆਪਣਾ ਪਾਸਵਰਡ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਪਣੀ ਡਿਵਾਈਸ, ਗੂਗਲ ਸ਼ੀਟ ਅਤੇ ਐਕਸਲ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਪਾਸਵਰਡ ਸੇਵ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਪੁਰਾਣੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ
ਪੁਰਾਣੇ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਨਵੀਨਤਮ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਉਲੰਘਣ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਨਵੀਨਤਮ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਉਹ ਘਪਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਆਪਣੀ ਡਿਵਾਈਸ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਮ ਅਪਡੇਟ ਨਾਲ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰੋ। ਹਰ ਅਪਡੇਟ ਦੇ ਨਾਲ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਵੀਨਤਮ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ।
ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਲਾਪਰਵਾਹੀ
ਡੇਟਾ ਬਰੇਚ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਣਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸੰਭਾਲਦੇ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲੋਕ ਦੂਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ ਲਾਕ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਪਣੀ ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਨਾ ਲੁਕਾਓ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਜਨਤਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ‘ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਡਾਟਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ. ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਤੁਹਾਡਾ ਡਾਟਾ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਗਲਤ ਹੱਥਾਂ ‘ਚ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ
ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕ ਬਿਨਾਂ ਸੋਚੇ ਸਮਝੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਡੇਟਾ ਤੱਕ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਦੀ ਚੋਰੀ ਅਤੇ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਡਿਵਾਈਸ ਦੀ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਨਾ ਦਿਓ।
ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਈਮੇਲ ਖੋਲ੍ਹੋ
ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ, ਘੁਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਲਈ ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਅਕਸਰ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਈਮੇਲਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਈਮੇਲ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ, ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕ ਬਿਨਾਂ ਸੋਚੇ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਈਮੇਲ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਮੇਲ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਰੈਨਸਮਵੇਅਰ ਅਟੈਚਮੈਂਟ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਗਲਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਈਮੇਲ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਕੈਮਰਾਂ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਡੇਟਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ੱਕੀ ਈਮੇਲ ਨਾ ਖੋਲ੍ਹੋ ਅਤੇ ਮੇਲ ਦੇ ਨਾਲ ਅਟੈਚਮੈਂਟ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਨਾ ਕਰੋ।