Oldest Temple Of Lord Shiva: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸਾਵਣ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਹੈ। ਸਾਵਣ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਭਗਤ ਕਾਵੜ ਯਾਤਰਾ ਕੱਢ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ੰਕਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਹਰਿਦੁਆਰ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਭੀੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਪੁਰਾਣਾ ਮੰਦਰ ਹੈ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਮੰਦਰ ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕੈਮੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕੌੜਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੰਡੇਸ਼ਵਰੀ ਮੰਦਿਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਦੇ ਦਿਲਚਸਪ ਤੱਥ…
ਮੁੰਡੇਸ਼ਵਰੀ ਮੰਦਰ ਤੀਜੀ ਜਾਂ ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਦੌਰਾਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਹੈ। 7ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 625 ਦੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਾਰਾਣਸੀ ਤੋਂ 60 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੂਜਣ ਵਾਲੇ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੰਡੇਸ਼ਵਰੀ ਨਾਮਕ ਪਹਾੜ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਇੱਥੇ ਮੁੰਡੇਸ਼ਵਰੀ ਮਾਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੈਸ਼ਨਵ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੁੰਡੇਸ਼ਵਰੀ ਮਾਤਾ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਵਾਰਾਹੀ ਮਾਤਾ ਵਰਗੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਵੀ 4 ਚਿਹਰੇ ਹਨ। ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ, ਗਣੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਵੀ ਹਨ। ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਚੈਤਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ 9 ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ‘ਚ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਤਾਂਤਰਿਕ ਪੂਜਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੀ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਸਾਤਵਿਕ ਬਾਲੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਵੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੱਕਰੇ ਦੀ ਬਲੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਪੁਜਾਰੀ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਛੂਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਕਰੀ ‘ਤੇ ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਦਾਣੇ ਸੁੱਟਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬੱਕਰੀ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਅਕਸ਼ਤ ਨੂੰ ਉਸ ‘ਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਕਰਾ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।