ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਆਦਤ ਵੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਤੱਕ, ਹਰ ਕੋਈ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਾਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। (ਮੋਬਾਈਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ‘ਤੇ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਲਿੰਕ) ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਹਰ ਛੋਟੇ-ਵੱਡੇ ਕੰਮ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ (ਮੋਬਾਈਲ ਫਰਾਡ) ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਾਂ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਆਪਣਾ ਖਾਲੀ ਸਮਾਂ ਵੀ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਨਾਲ ਬਿਤਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਕਾਰਨ ਤੁਸੀਂ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਹਰ 10 ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਮੋਬਾਈਲ ਉਪਭੋਗਤਾ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਲਿੰਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ 90 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ 500,000 ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਲਿੰਕਾਂ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਲਈ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਹ ਉਭਰਿਆ ਕਿ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਲਿੰਕਾਂ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਨੇਹੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਸੋਸ਼ਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਹਮਲਾਵਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ ਸੰਦੇਸ਼ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮੋਬਾਈਲ ਉਪਭੋਗਤਾ ਸੁਨੇਹੇ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਹਮਲਾਵਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫ਼ੋਨਾਂ ਤੋਂ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਚੋਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕਲਾਊਡ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਫਰਮ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਂਡੇਰਾ (ਜੈਮਫ ਕੰਪਨੀ) ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਯੂਜ਼ਰਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਾਲ-ਦਰ-ਸਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਸਾਲ ਦਰ ਸਾਲ 160 ਫੀਸਦੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 93 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਡੋਮੇਨ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵੈਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਹੋਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੈਡਲੌਕ URL ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅੱਜ, 93 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਫਲ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਸਾਈਟਾਂ ਆਪਣੇ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਸੁਭਾਅ ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਣ ਲਈ HTTPS ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਲ 2018 ‘ਚ ਇਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 65 ਫੀਸਦੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਆਮ ਆਦਮੀ ਲਈ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।