ਡੈਸਕ- ਤੁਹਾਡੀ UPI ID ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਹਿਮ ਖਬਰ ਆਈ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਥਰਡ ਪਾਰਟੀ ਐਪਸ ਜਿਵੇਂ ਕਿ PhonePe ਅਤੇ Google Pay ਅਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ UPI ID ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੇਮੈਂਟਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਐਨਪੀਸੀਆਈ) ਨੇ ਸਾਰੇ ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਥਰਡ ਪਾਰਟੀ ਐਪਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਈਡੀਜ਼ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਕੋਈ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ NPCI ਨੇ 31 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ UPI ID ਨੂੰ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਕਰੋ। ਬੈਂਕ ਯੂਪੀਆਈ ਆਈਡੀ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਈਮੇਲ ਜਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਵੀ ਭੇਜੇਗਾ। NPCI ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਨਾਲ ਹੀ ਗਲਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਵੀ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
NPCI ਦੇ ਨਵੇਂ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਰੇ ਥਰਡ ਪਾਰਟੀ ਐਪਸ ਅਤੇ PSP ਬੈਂਕ ਗੈਰ-ਸਰਗਰਮ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ UPI ID ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨਗੇ। ਜੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਇਸ ਆਈਡੀ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਜਾਂ ਡੈਬਿਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਤੋਂ ਗਾਹਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਈਡੀਜ਼ ਨਾਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
NPCI ਨੇ ਅਜਿਹੇ UPI ID ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਥਰਡ ਪਾਰਟੀ ਐਪਸ ਨੂੰ 31 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਵੇਂ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, NPCI ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਸਾ ਗਲਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਟਰਾਂਸਫਰ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਹੋਵੇ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕ ਆਪਣਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਬਦਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ UPI ID ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨੰਬਰ ਕਈ-ਕਈ ਦਿਨ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੇ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ, ਸਿਰਫ ਪੁਰਾਣੀ UPI ID ਹੀ ਇਸ ਨੰਬਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਗਲਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।