ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਜਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਯੂਸੀਐਲਏ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਪੀਡੀਆਟ੍ਰਿਕਸ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ 1,834 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਡੇਟਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 18 ਤੋਂ 38 ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੰਚਤ ਹੈ। ਭਾਵ, ਵਿਤਕਰੇ ਦੀਆਂ ਵਧੇਰੇ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਤਕਰੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਵਿੱਚ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸੰਸਥਾਗਤ ਵਿਤਕਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿਦਾਨ, ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹਨ।
ਨਵਾਂ ਅਧਿਐਨ ਕਿਵੇਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ?
ਵੈਸੇ, ਬਚਪਨ ਦੇ ਮਨੋਰੋਗ, ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦਿਆਂ, ਨਸਲ, ਲਿੰਗ, ਉਮਰ ਅਤੇ ਦਿੱਖ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ‘ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਾਲਗ ਹੋਣ ਤੱਕ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਕੋ ਗਰੁੱਪ ‘ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਮਾਹਰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ
ਯੂਸੀਐਲਏ ਦੇ ਡੇਵਿਡ ਗੇਫੇਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਯਵੋਨ ਲੇਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਰਾਣੀ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ 75 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਾਮਲੇ 24 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਬਾਲਗਤਾ ਦਾ ਪਰਿਵਰਤਨ ਪੜਾਅ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, ਸਾਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ‘ਤੇ ਮੁੜ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਦੇਖਭਾਲ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਅਤੇ ਤਰਕਸੰਗਤ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਅਧਿਐਨ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ?
2007-2017 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅਡਲਹੁੱਡ ਟ੍ਰਾਂਜਿਸ਼ਨ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 93 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਿਤਕਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 26 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੇ ਉਮਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੱਖਪਾਤੀ ਕਾਰਕ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 19 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਦਿੱਖ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਭੇਦਭਾਵ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ, 14 ਫੀਸਦੀ ਲਿੰਗ ਅਤੇ 13 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਜਾਤ ਜਾਂ ਨਸਲ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ।
ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਸਿੱਟਾ ਕੀ ਸੀ
ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਵਿਤਕਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਵਿਤਕਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸਨ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਦੁੱਗਣਾ ਸੀ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਾਂ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਹੀ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ)।
ਅਧਿਐਨ ਦੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ, ਇਹ ਵੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸਾਲ-ਦਰ-ਸਾਲ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨ ਬਾਲਗਾਂ ‘ਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਇੱਕ ਉੱਚ ਸੰਚਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ ਅਤੇ ਡਰੱਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਸਬੰਧ ਵੀ ਸੀ। ਇਹ ਖੋਜਾਂ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਵਿਤਕਰੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਹੁ-ਆਯਾਮੀ ਹਨ।