London fort Pithoragarh: ਉਤਰਾਖੰਡ ਦਾ ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਖੂਬਸੂਰਤ ਹੈ। ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖੂਬਸੂਰਤ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨ ਹਨ। ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆ ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ‘ਲੰਡਨ ਦਾ ਕਿਲਾ’ ਵੀ ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਵਿਰਾਸਤ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਪੁਰਾਤਨ ਇਤਿਹਾਸ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਲਾ 234 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਲੰਡਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਲੰਡਨ ਫੋਰਟ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਕਿਲਾ ਗੋਰਖਿਆਂ ਨੇ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ। ਕਿਲ੍ਹਾ 1789 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਕਿਲੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ।
ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਕੰਧ ਵਿੱਚ 152 ਛੇਕ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ।
ਇਹ ਕਿਲਾ ਬਾਉਲੀਕੀ ਗੜ੍ਹ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਗੋਰਖਾ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨੇ 1791 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਕਿਲਾ ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿਚ ਉੱਚੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਹੈ। ਸੈਲਾਨੀ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀਵਾਰਾਂ ‘ਤੇ 152 ਛੇਕ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੰਦੂਕਾਂ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੇਕਾਂ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ਦੇ ਸੁੰਦਰ ਨਜ਼ਾਰੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਕਿਲਾ 88 ਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਅਤੇ 40 ਮੀਟਰ ਚੌੜਾ ਹੈ
ਲੰਡਨ ਫੋਰਟ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 88.5 ਮੀਟਰ ਅਤੇ ਚੌੜਾਈ 40 ਮੀਟਰ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਲਾ ਪੱਥਰਾਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਸੀ ਜੋ ਹੁਣ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਗੋਰਖਾ ਸਿਪਾਹੀ ਅਤੇ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਠਹਿਰਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੈਦਖਾਨਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਿਆਂ ਭਵਨ ਵੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਖੂਹ ਸੀ ਜੋ ਹੁਣ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਪੀਪਲ ਦਾ ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੰਨ 1815 ਵਿਚ ਸੰਗੋਲੀ ਦੀ ਸੰਧੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਨਾਂ ਬਾਉਲੀਕੀ ਕਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ ਲੰਡਨ ਦਾ ਕਿਲਾ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ 1910-20 ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਵੀ ਕਰਵਾਈ। ਹੁਣ ਇਹ ਕਿਲਾ ਲਗਭਗ ਖੰਡਰ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਲਈ ਦੋ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਹਨ। ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੋਠੜੀ ਵੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰ ਅਤੇ ਕੀਮਤੀ ਸਮਾਨ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ।