ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਯਾਤਰਾ 30 ਜੂਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। 43 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਰਵਾਇਤ ਅਨੁਸਾਰ ਰਕਸ਼ਾ ਬੰਧਨ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਮਰਨਾਥ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ 3,880 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਯਾਨੀ 2020 ਅਤੇ 2021 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਪ੍ਰਤੀਕ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਯਾਤਰਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਪਰ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਵੈਦਿਕ ਵਿਧੀ ਨਾਲ ਭੋਲੇਨਾਥ ਦੀ ਪੂਜਾ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ‘ਚ ਕਾਫੀ ਖਿੱਚ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰੇ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨਾ ਹੈ
ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਲਈ 5 ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟਰ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ
ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ: ਸ਼੍ਰੀ ਅਮਰਨਾਥ ਸ਼ਰਾਈਨ ਬੋਰਡ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ sriamarnathjishrine.com ‘ਤੇ ਜਾਓ।
ਦੂਜਾ ਕਦਮ: ਇੱਥੇ ਹੋਮਪੇਜ ‘ਤੇ ਨਵਾਂ ਕੀ ਸੈਕਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਜਾਓ ਅਤੇ “ਆਨਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ” ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ।
ਤੀਜਾ ਕਦਮ: ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੇਜ ਖੁੱਲ੍ਹੇਗਾ ਜਿੱਥੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਲਿੰਕ ਮਿਲੇਗਾ।
4ਵਾਂ ਕਦਮ: ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣਾ ਵੇਰਵਾ ਦਰਜ ਕਰੋ।
ਕਦਮ 5: ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਹਿਦਾਇਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਤੁਸੀਂ ਔਫਲਾਈਨ ਵੀ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ
ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਆਫਲਾਈਨ ਵੀ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਬੈਂਕ, ਪੀਐਨਬੀ ਬੈਂਕ, ਯੈੱਸ ਬੈਂਕ ਦੀਆਂ 446 ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਐਸਬੀਆਈ ਬੈਂਕ ਦੀਆਂ 100 ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਈਨ ਬੋਰਡ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਐਫ.ਆਰ.ਆਈ.ਡੀ. ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਟੱਟੂ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਲਈ ਬੀਮਾ ਕਵਰੇਜ 3 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਲੋੜੀਂਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼
ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ, ਚਾਰ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸਾਈਜ਼ ਫੋਟੋਆਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। 13 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਅਤੇ 75 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਇਸ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਅਮਰਨਾਥ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਤੋਂ 135 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਹੈ।
ਅਮਰਨਾਥ ਹਿੰਦੂਆਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਨੇ-ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬਾਬਾ ਬਰਫਾਨੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਅਮਰਨਾਥ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਮਰਨਾਥ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵੱਲ 135 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਔਖੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪੁਖਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਧਾਰਮਿਕ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਮੈਡੀਕਲ ਚੈਕਅੱਪ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਤਾ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਮਿਥਿਹਾਸ
ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਮਹਾਭਾਰਤ ਕਾਲ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਰਾਜਾ ਸਮਦੀਮਤ ਦੀ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਕਲਹਾਨ ਦੀ ਰਾਜਤਰੰਗੀ ਤਰੰਗ 2 ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਸਮਦੀਮਤ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸਨ ਅਤੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸਨ।
14ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿਚ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਵਿਚ ਵੀ ਲਗਭਗ 300 ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਵਿਘਨ ਪਿਆ। ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਵੀ 8 ਅਗਸਤ 1898 ਨੂੰ ਅਮਰਨਾਥ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਸਥਿਤ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਬਾਬਾ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਅਮਰਤਾ ਦਾ ਮੰਤਰ ਸੁਣਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਲ ਰਹਿ ਕੇ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਪੰਜ ਮੁੱਖ ਸਥਾਨ ਹਨ- ਕੈਲਾਸ਼ ਪਰਬਤ, ਅਮਰਨਾਥ, ਕੇਦਾਰਨਾਥ, ਕਾਸ਼ੀ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂਪਤੀਨਾਥ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਸ਼ੂਪਤੀਨਾਥ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਕਥਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਕਥਾ ਸੁਣਾ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਬੂਤਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਜੋੜਾ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੇ ਕਥਾ ਸੁਣੀ ਉਹ ਅਮਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਬੂਤਰਾਂ ਦਾ ਜੋੜਾ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਅਨੰਤਨਾਗ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਅਨੰਤ ਸੱਪਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਚੰਦਨਵਾੜੀ ਵਿੱਚ ਮੱਥੇ ਦਾ ਚੰਦਨ ਅਤੇ ਸ਼ੇਸ਼ਨਾਗ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਸ਼ੇਸ਼ਨਾਗ ਨੂੰ ਗਰਦਨ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।