Sharda Devi Temple Jammu Kashmir: ਉੱਤਰੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਕੁਪਵਾੜਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਤੀਤਵਾਲ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਸ਼ਾਰਦਾ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਨਵਰਾਤਰੀ ‘ਤੇ ਮਾਂ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਵਾਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਮੰਦਰ ਦੇਵੀ ਦੇ 52 ਸ਼ਕਤੀਪੀਠਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਡਿੱਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਭਾਵ ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਨਵਾਂ ਮੰਦਰ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ।
76 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਬਣੇ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਤਬਾਹ
ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ 76 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨ ਸਮਾਰੋਹ ‘ਚ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਸ਼੍ਰਿਂਗਰੀ ਮੱਠ ਦੇ ਲਗਭਗ 100 ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਮੁੜ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸ੍ਰੀਨਗਰੀ ਮੱਠ ਤੋਂ ਟੀਤੇਵਾਲ ਪਹੁੰਚੇ ਪੰਡਿਤਾਂ ਨੇ ਵੈਦਿਕ ਉਚਾਰਣ ਨਾਲ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ। ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਵੀ ਦਾ ਟੀਤਵਾਲ ਮੰਦਿਰ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਾਰਦਾ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਅਧਾਰ ਕੈਂਪ ਸੀ। ਟੀਤੇਵਾਲ ਦੇ ਮੰਦਰ ਨੂੰ 1947 ਵਿੱਚ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਨਵਾਂ ਮੰਦਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ
ਮਾਂ ਸ਼ਾਰਦਾ ਮੰਦਰ ਦੇ ਆਨਲਾਈਨ ਉਦਘਾਟਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ‘ਤੇ ਲਿਖਿਆ, ‘ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਕ ਗਿਆਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਪਵਾੜਾ ‘ਚ ‘ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਾਰਦਾ ਪੀਠਮ ਸ਼੍ਰਿਂਗਰੀ ਮੱਠ’ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਮਾਂ ਸ਼ਾਰਦਾ ਮੰਦਰ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਸ਼ਾਰਦਾ ਪੀਠ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵੱਲ ਇੱਕ ਕਦਮ ਹੈ।
6 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ ਮੂਰਤੀ
ਮਾਂ ਸ਼ਾਰਦਾ ਮੰਦਰ ‘ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ 6 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਸ਼੍ਰਿਂਗਰੀ ਮੱਠ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਦਮ ਸਿਰਫ਼ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸ਼ਾਰਦਾ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਖੋਜ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਰਦਾ ਪੀਠ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਆਦਿ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ ਨੇ ਇੱਥੇ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ
ਆਦਿ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਲਈ ਗੁਣਗਾਨ ਵੀ ਕੀਤੇ।ਸ਼ਾਰਦਾ ਲਿਪੀ ਦਾ ਨਾਮ ਮਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਿਥਿਹਾਸ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਡਿੱਗਿਆ ਸੀ।