ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ. ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਵਾਰ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਰੁਝਾਨ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ. ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਦੋ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ. ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਘਾਤਕ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ.
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮ੍ਰਿਦੁਲ ਚਤੁਰਵੇਦੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਸਐਨ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਆਗਰਾ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਨੋਡਲ ਅਫਸਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਓਹਨਾ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ, ਪਰ ਅਗਲਾ ਪੜਾਅ ਡੇਂਗੂ ਜਾਂ ਕਹੋ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਡੇਂਗੂ ਸ਼ੌਕ ਸਿੰਡਰੋਮ ਅਤੇ ਡੇਂਗੂ ਹੈਮਰੇਜਿਕ ਬੁਖਾਰ ਦੋਹਾਂ ਮੌਤਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ. ਐਸ ਐਨ ਵਿੱਚ, ਨੇੜਲੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੇਸ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੋ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ. ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡੇਂਗੂ ਦੂਜੇ ਜਾਂ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਅਤੇ ਢੁਕਵਾਂ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ’ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਚਤੁਰਵੇਦੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਵੀ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਉਸਦੀ ਹਰ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ.
ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਸਧਾਰਨ ਇਲਾਜ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਪ੍ਰੋ. ਚਤੁਰਵੇਦੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡਾਕਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ ਡੇਂਗੂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਲਾਸੀਕਲ (ਸਧਾਰਨ) ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ, ਡੇਂਗੂ ਹੈਮੋਰੇਜਿਕ ਬੁਖਾਰ (ਡੀਐਚਐਫ) ਅਤੇ ਡੇਂਗੂ ਸਦਮਾ ਸਿੰਡਰੋਮ (ਡੀਐਸਐਸ). ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਸਧਾਰਨ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਹੈ, ਇਹ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਕੋਵਿਡ ਵਾਂਗ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਇਸਦੇ ਲਈ, ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ. ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਮਰੀਜ਼ ਲਈ ਘਾਤਕ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ. ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸਿਰਫ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ. ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੰਗ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿਗੜਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ.
ਡੇਂਗੂ ਸਦਮਾ ਸਿੰਡਰੋਮ ਕੀ ਹੈ?
ਡੇਂਗੂ ਸਦਮਾ ਸਿੰਡਰੋਮ ਖੁਦ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੈ. ਇਹ ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਇਹ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਬੁਖਾਰ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਬੁੱਲ੍ਹ ਨੀਲੇ ਹੋਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ. ਲਾਲ ਧੱਫੜ ਅਤੇ ਧੱਫੜ ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਭਰਦੇ ਹਨ. ਨਾਲ ਹੀ, ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਬਹੁਤ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਚੱਲਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ. ਇਸ ਵਿੱਚ, ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਲਗਭਗ ਸਦਮੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਸਨੂੰ ਡੇਂਗੂ ਸਦਮਾ ਸਿੰਡਰੋਮ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਡੇਂਗੂ ਦੌਰਾਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਮਾਪਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ. ਜੇ ਬੀਪੀ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਥਿਤੀ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ. ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ.
ਡੇਂਗੂ ਹੈਮਰੇਜਿਕ ਬੁਖਾਰ ਕੀ ਹੈ
ਜੇ ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਂ ਬਾਹਰ ਖੂਨ ਵਗਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮਰੀਜ਼ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਡੇਂਗੂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸਨੂੰ ਡੇਂਗੂ ਹੈਮਰੇਜਿਕ ਬੁਖਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਕੰਨਾਂ, ਨੱਕ, ਮਸੂੜਿਆਂ, ਉਲਟੀਆਂ ਜਾਂ ਟੱਟੀ ਤੋਂ ਖੂਨ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਅਜਿਹੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਬੇਚੈਨ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਲਹੂ ਦੇ ਸੈੱਲ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡਿੱਗਦੇ ਹਨ. ਗੂੜ੍ਹੇ ਨੀਲੇ ਜਾਂ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੈਚ ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ.
ਬੱਚੇ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ
ਮਥੁਰਾ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਇੱਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਮਿਸ਼ਰਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਸਦਮਾ ਸਿੰਡਰੋਮ ਅਤੇ ਡੇਂਗੂ ਹੈਮਰੇਜਿਕ ਬੁਖਾਰ ਇੰਨੇ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਥੁਰਾ ਦੇ ਆਸ -ਪਾਸ ਡੇਂਗੂ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ ਆਪਣੀ ਹੋਸ਼ ਗੁਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਜਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ.
ਡੇਂਗੂ ਬਾਰੇ ਇਸ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ
. ਜੇ ਬੱਚੇ ਜਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦਿਉ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਆਹਾਰ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ.
. ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਬੀਪੀ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਰਹੋ. ਨਾਲ ਹੀ, ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਕੋਈ ਬੱਚਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛਦੇ ਰਹੋ ਕਿ ਕਿਤੇ ਵੀ ਖੂਨ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ. ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ.
. ਜੇ ਬੁਖਾਰ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਠਾਂ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਜੇ ਬੁਖਾਰ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਓ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਦਿਖਾਓ.
. ਜੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਧੱਫੜ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਠੰ ਅਤੇ ਕੰਬਣੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਲੱਛਣ ਬੁਰੇ ਹਨ. ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਬਿਨਾਂ ਦੇਰੀ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਓ।
. ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਸਲੀਵਜ਼ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਰੱਖੋ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਓ. ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਖੜ੍ਹਾ ਨਾ ਹੋਣ ਦਿਓ. ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ.